Dansen tussen de boeken
Het Danspaleis brengt nog meer dynamiek in de bibliotheek
Bibliotheekblad 3 maart 2024
In de bibliotheken van nu is veel mogelijk, maar dansen tussen de boekenkasten is toch niet iets waar iedereen direct aan denkt. Toch heeft Het Danspaleis al velen – vooral ouderen, maar soms ook jongeren – in beweging gebracht tijdens sfeervolle dansfeesten in verschillende bibliotheekfilialen. ‘Dansen maakt je vitaler én gelukkiger’, zegt Marleen Engbersen, accountmanager van Het Danspaleis. Samen met zakelijk directeur Ellen de Boer en founder/algemeen directeur Suna Duijf vertelt ze graag hoe mensen ‘en-dansant’ zo veel hernieuwde levensenergie opdoen, dat ze bij vertrek hun rollator soms bijna vergeten mee te nemen.
Focus op de jeugd van vroeger
Bij de missie en visie van de bibliotheken van nu is de doelgroep jongeren belangrijk. Logisch, want lezen is óók belangrijk, en jong geleerd, is oud gedaan. Maar hoe zit het met de jeugd van toen?
‘Veel mensen blijven tegenwoordig tot op hoge leeftijd zelfstandig wonen’, weet Marleen Engbersen. ‘Aan de ene kant is het natuurlijk prettig als je in je vertrouwde huis kunt blijven, aan de andere kant voelen meer en meer ouderen zich daardoor vaak eenzaam. En wat is een mooiere manier om het isolement te doorbreken dan af en toe samen te dansen? Zo maak je makkelijk contact en krijg je misschien nieuwe vrienden. En, je bent lekker in beweging!’
Geluksmomenten
Hoe ontstond het idee om dansbijeenkomsten in de bibliotheek te organiseren? Dat ligt toch niet direct voor de hand? Alvorens die vraag te beantwoorden, schetst Marleen kort de ontstaansgeschiedenis van Het Danspaleis. Die begon bij DJ Suna (Suna Duijf) die op verzoek van een vriendin een dansavond organiseerde op de 75ste verjaardag van haar moeder. Bij het zien van het plezier bij al die dansende ouderen, bedacht Suna dat ze meer ouderen zulke geluksmomenten zou gunnen. Zo ontstond in 2011 Het Danspaleis.
Het begon met dansfeesten voor ouderen in wijk- en buurthuizen, in woongemeenschappen en zorginstellingen. Inmiddels zijn er vijfentwintig dj’s (‘platendraaiers’) en twintig vloermedewerkers die op- en afbouwen en meedansen, en ruim 300 dansvrijwilligers bij Het Danspaleis betrokken. Die laatstgenoemden staan op de dansvloer en nodigen mensen uit, of moedigen ze aan om ook een dansje te wagen. Er zijn ruim 300 grote dansbijeenkomsten per jaar, en daarnaast worden er ook nog zo’n 250 huiskamerdanspaleizen van bescheidener omvang georganiseerd.
Leven in de boekerij
Een paar jaar terug besloot Marleen haar dansschoenen even te verruilen voor de ‘stoute variant’, en bij de bibliotheek in Utrecht het idee te lanceren om daar eens een Danspaleis te organiseren.
‘Aanvankelijk werd er gereageerd met grote verbazing’, vertelt ze. ‘Begrijpelijk, want bij een bibliotheek denk je eerder aan een rustige sfeer, boeken lezen of serieus werken of leren.’
Maar zo snel gaf ze het niet op. ‘Alle begin is moeilijk, maar de bibliotheken maken een enorme transitie door en daar horen ook nieuwe activiteiten bij. Ik heb van oudsher al een zwak voor de bibliotheek. Daar kun je zo veel kennis halen, en wat mij betreft is dit de sleutel tot een betere kwaliteit van leven. De bibliotheek is ook nog eens duidelijk in opmars, en vormt steeds meer een centrale plek op het vlak van educatie en ontmoeting voor alle lagen van de samenleving. De bibliotheek is niet voor niets “de huiskamer van de stad”. In die context leek het me prima passen om belangstellende bezoekers ook eens te laten dansen. Wij komen voorrijden en kleden de zaal of kamer aan als een echte ballroom. Behalve de verandering van sfeer in de ruimte zie je ook de verandering van stemming van de mensen die deelnemen aan zo’n Danspaleis. Dansen geeft duidelijk veel plezier!’
Focus op de jeugd van vroeger
Bij de missie en visie van de bibliotheken van nu is de doelgroep jongeren belangrijk. Logisch, want lezen is óók belangrijk, en jong geleerd, is oud gedaan. Maar hoe zit het met de jeugd van toen?
‘Veel mensen blijven tegenwoordig tot op hoge leeftijd zelfstandig wonen’, weet Marleen Engbersen. ‘Aan de ene kant is het natuurlijk prettig als je in je vertrouwde huis kunt blijven, aan de andere kant voelen meer en meer ouderen zich daardoor vaak eenzaam. En wat is een mooiere manier om het isolement te doorbreken dan af en toe samen te dansen? Zo maak je makkelijk contact en krijg je misschien nieuwe vrienden. En, je bent lekker in beweging!’
Geluksmomenten
Hoe ontstond het idee om dansbijeenkomsten in de bibliotheek te organiseren? Dat ligt toch niet direct voor de hand? Alvorens die vraag te beantwoorden, schetst Marleen kort de ontstaansgeschiedenis van Het Danspaleis. Die begon bij DJ Suna (Suna Duijf) die op verzoek van een vriendin een dansavond organiseerde op de 75ste verjaardag van haar moeder. Bij het zien van het plezier bij al die dansende ouderen, bedacht Suna dat ze meer ouderen zulke geluksmomenten zou gunnen. Zo ontstond in 2011 Het Danspaleis.
Het begon met dansfeesten voor ouderen in wijk- en buurthuizen, in woongemeenschappen en zorginstellingen. Inmiddels zijn er vijfentwintig dj’s (‘platendraaiers’) en twintig vloermedewerkers die op- en afbouwen en meedansen, en ruim 300 dansvrijwilligers bij Het Danspaleis betrokken. Die laatstgenoemden staan op de dansvloer en nodigen mensen uit, of moedigen ze aan om ook een dansje te wagen. Er zijn ruim 300 grote dansbijeenkomsten per jaar, en daarnaast worden er ook nog zo’n 250 huiskamerdanspaleizen van bescheidener omvang georganiseerd.
Leven in de boekerij
Een paar jaar terug besloot Marleen haar dansschoenen even te verruilen voor de ‘stoute variant’, en bij de bibliotheek in Utrecht het idee te lanceren om daar eens een Danspaleis te organiseren.
‘Aanvankelijk werd er gereageerd met grote verbazing’, vertelt ze. ‘Begrijpelijk, want bij een bibliotheek denk je eerder aan een rustige sfeer, boeken lezen of serieus werken of leren.’
Maar zo snel gaf ze het niet op. ‘Alle begin is moeilijk, maar de bibliotheken maken een enorme transitie door en daar horen ook nieuwe activiteiten bij. Ik heb van oudsher al een zwak voor de bibliotheek. Daar kun je zo veel kennis halen, en wat mij betreft is dit de sleutel tot een betere kwaliteit van leven. De bibliotheek is ook nog eens duidelijk in opmars, en vormt steeds meer een centrale plek op het vlak van educatie en ontmoeting voor alle lagen van de samenleving. De bibliotheek is niet voor niets “de huiskamer van de stad”. In die context leek het me prima passen om belangstellende bezoekers ook eens te laten dansen. Wij komen voorrijden en kleden de zaal of kamer aan als een echte ballroom. Behalve de verandering van sfeer in de ruimte zie je ook de verandering van stemming van de mensen die deelnemen aan zo’n Danspaleis. Dansen geeft duidelijk veel plezier!’
Bezoekers Danspaleis Bibliotheek Utrecht
“Het is alsof we weer even terug zijn in de oude tijd, toen we zelf nog jong waren’, en ‘We voelen dat we leven.”
‘Voorafgaand aan de grootschalige Danspaleizen in een bibliotheek zijn we eerder begonnen met succesvolle huiskameredities op bibliotheeklocaties in Amsterdam’, blikt Suna nog even terug. ‘Kleinschalige en laagdrempelige ontmoetingen voor ouderen in de buurt waar muziek het onderwerp van gesprek was en waar ook werd gedanst. De huiskameredities sloten we af met een Danspaleis met meer bezoekers.’ De huiskameredities bleken ook geschikt voor andere doelgroepen.
‘In samenwerking met de bibliotheek in Amsterdam-Oost werd een huiskamerreeks uitgezet voor Turkse vrouwen, en in Amsterdam-Zuidoost haakten ook veel Antilliaanse en Surinaamse ouderen aan. Er was een bijzonder moment in Reigersbos in Amsterdam-Zuidoost waar spontaan een groep jongeren zich op de dansvloer stortte waar uiteindelijk een polonaise uit voortkwam.’
Stappenplan naar vrolijkheid
‘Alle grote steden krijgen subsidie voor ouderen in de wijk’, weet Ellen de Boer, sinds anderhalf jaar zakelijk directeur van Het Danspaleis. ‘Hoewel wij werken met een grote groep enthousiaste vrijwilligers, maken we ook kosten, zoals voor het vervoer, de aankleding van de zaal en fondsenwerving. Hoe vaak er op een locatie een Danspaleis georganiseerd kan worden, hangt deels af van de beschikbare subsidiegelden.’
Het zijn niet alleen haar zakelijke skills die Ellen inzet voor Het Danspaleis.
‘Ik komt uit een horecagezin, dus ik ben van huis uit gewend om gasten een plezierige middag of avond te bezorgen. Mijn vader had de eerste disco in Almere, reken maar dat ik daar in mijn jonge jaren ook veel ben geweest. Dansen is nog steeds belangrijk voor mij. Als ik me rot voel, kan een avondje dansen helpen om mijn hoofd leeg te maken. Problemen lijken daardoor wat verder weg, en het leven ziet er leuker uit.’
Dat dit voor oudere mensen ook geldt, kan Ellen goed begrijpen. ‘Ik ben lang actief geweest in het zakenleven, waar omzet en winst belangrijk zijn. Mijn voornaamste motivatie voor de overstap naar Het Danspaleis is dat ik graag iets wil betekenen voor de maatschappij. Als ik zie hoeveel mensen plezier beleven aan een paar uurtjes contact met anderen op de dansvloer, ontroert me dat. Onze omzet is, na de coronatijd, weer in een stijgende lijn. Maar dat betekent in ons geval vooral dat we zo veel meer ouderen blij hebben kunnen maken.’
Suna
“De bibliotheek en Het Danspaleis vinden elkaar in het contact maken met verschillende generaties en mensen met diverse achtergronden. Lezen en muziek zijn universele middelen die iedereen aanspreken. Een mooie match!”
Koninklijk
Ellen, Marleen en Suna willen graag nogmaals benadrukken dat Het Danspaleis volgens hen uitstekend aansluit bij de moderne missie van de bibliotheek om een bruisende plek in de samenleving te zijn.
‘Bibliotheken richten zich begrijpelijk op de jongere generaties, maar ook de ouderen vormen een doelgroep met maatschappelijke waarde. Samen een dansje wagen is goed voor de fysieke en voor de mentale en sociale gezondheid. Bovendien krijg je via Het Danspaleis vaak ook doelgroepen binnen die normaal gesproken niet zo snel naar de bibliotheek zouden komen’, denkt Marleen.
Tot slot vertelt ze graag nog even over die ene deelneemster die na afloop van een Danspaleis zo energiek uit de bibliotheek vertrok dat ze pas 100 meter later ontdekte dat ze haar rollator per ongeluk nog had laten staan.
Het is duidelijk, door samen even te quicksteppen of misschien zelfs te rock-’n-rollen voel je je soms de koning te rijk. Wat wil je ook, in een paleis!
Bij oud én jong raak!
Marleen is afkomstig uit Noord-Brabant waar carnaval de gemoederen nog steeds in beweging brengt.
‘Van jongs af aan ken ik ook het dansplezier, en dat is iets wat we ook anderen graag laten beleven. Door samen de dansvloer op te gaan, doorbreek je bijna automatisch even je eenzaamheid. Er ontstaan zelfs vriendschappen in Het Danspaleis.’
Na Bibliotheek Utrecht, werden ook de bibliotheken in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag enthousiast. Ook hier zijn al op verschillende bibliotheeklocaties Danspaleizen gehouden.
‘De platendraaiers stemmen de muziekkeuze af op de deelnemers. Nederlandse meezingers, rock-’n-roll, ballroom, merengue of disco. De dansers bepalen zelf wat ze het liefste doen; de quickstep of chachacha, of liever gewoon lekker los dansen op de muziek. En het leuke is dat het dansplezier zo aanstekelijk is dat ook jongere bibliotheekbezoekers vaak spontaan gaan meedoen.’
Dat laatste gebeurde ook in de stad die, na de vier grote Nederlandse steden, is ‘gevallen’ voor het concept Danspaleis: Almere. Marleen: ‘Ook hier waren ze aanvankelijk wat sceptisch, maar toen op alle verdiepingen bij de balustrades rond de trappen de bibliotheekbezoekers stonden mee te swingen, was het wel duidelijk hoeveel plezier een Danspaleis geeft. Mensen worden letterlijk én figuurlijk (aan)geraakt door de muziek. Jongeren pakten in Almere de ouderen bij de hand, en alles stond áán. Zo werd het – zwaan-kleef-aan – een feest voor alle generaties.’
Artikel: copyright Bibliotheekblad
Lees orginele artikel: https://bibliotheekblad-microcontent.maglr.com/dansen-in-de-bibliotheek
